Pages

Friday, November 28, 2014

අයුක්තියෙන් යුක්තිය සොයන ව්‍යවස්ථාව අහෝසි කළ යුතුයි - මහාචාර්ය අමරසිරි සොයිසා

අයුක්තියෙන් යුක්තිය සොයන අසාධාරණයෙන් සාධාරණය සොයන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවත් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයත් අහෝසි කිරීමේ කාලය එළැඹ ඇතැයි පේරාදෙණි විශ්වවිද්‍යාලයේ  දේශපාලන විද්‍යා අංශයේ හිටපු මහාචාර්ය අමරසිරි සොයිසා මහතා 25වන දින මහනුවරදී සඳහන් කළේය. මහනුවර පුරවැසි හවුල සංවිධානය කර තිබූ විපක්ෂයේ ‍පොදු අපේක්ෂකයාගේ ජය තහවුරු කිරීම සඳහා මහනුවර දිස්ත්‍රික් ජනබල පෙළ ගැස්ම සම්මන්ත්‍රණය අමතමින් මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේ මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අපට අලුත් දෙයක් වුවත් ලොවට එය අලුත් දෙයක් නොවන බවයි. ලොව පවතින රටවල් 80කට අධිකව මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය තුළින් ජාතික සමගිය ගොඩනගමින් ආර්ථික දියුණුව ඇතිකරගෙන ඇති බවයි. නමුත් අප රට ඒ සඳහා අ‍පොහොසත් වීම හේතුවෙන් මෙම විධායක ජනාධිපතික්‍රමය හා ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කිරීමට අප පෙළ ගැසිය යුතු බවද මහාචාර්යවරයා පැවැසීය.

මෙහිදී අදහස් දැක්වූ හිටපු මහාධිකරණ විනිසුරු හා පළාත් සභා මන්ත්‍රී ඩබ්.ටී.එම්.පී.බි. වරාවැව මහතා පවසා සිටියේ අද රටට අවශ්‍යව ඇත්තේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරගැනීමට පෙළ ගැසීම සතුටට කරුණක් බවද වරාවැව මහතා සඳහන් කළේය.

සාධාරණ සමාජයක් සඳහා ජනතා ව්‍යාපාරයේ නීතිඥ සහ මහනුවර හිටපු නගරාධිපති හරින්ද්‍රනාත් දුනුවිල මහතා මෙහිදී සඳහන් කළේ ජනාධිපතිවරුන් දෙදෙනකු මෙම විධියක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන බවට ‍පොරොන්දු වූවත් එය තවම සිදුනොවූ බවයි. දාහත් වන සංශෝධනය අහෝසි කර දහඅට වන සංශෝධනය තුළින් එම බලතල සියල්ල ජනාධිපතිවරයා පවරා ගත්තේයැයි අද පාර්ලිමේන්තු හා අධීකරණය රූකඩයක් වී ඇතැයිද හෙතෙම සඳහන් කළේය. ජනාධිපතිවරයාට නැවත තරග කරන්න හැකිද යන මත විමසුම අග විනිසුරුගේ තනි තීරණයක් යැයිද සෙසු විනිශ්චයකරුවන්ට කිසිදු මතයක් ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි වී ඇතැයිද මෙම මැතිවරණය ඉතා දරුණු මැතිවරණයක් විය හැකියැයිද හරීන්ද්‍ර දුණුවිල මහතා කීය.
එක්සත් ජාතික පක්ෂ පළාත් සභා මන්ත්‍රී ලකී ජයවර්ධන මහතා සඳහන් කළේ මෙම අවස්ථාව රට බේරාගැනීමට ඇති එකම අවස්ථාව බවයි.කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ දේශපාලන මණ්ඩල සභික සහ හිටපු පළාත් සභා මන්ත්‍රී රාජා උස්වැටකෙයියාව මහතා පැවැසුවේ මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය මගින් රට සංවර්ධනය කිරීමට හා සුළු ජාතීන්ගේ අයිතීන් තහවුරු කිරීමට නොහැකි වූ බවයි. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරනවා වෙනුවට 18 වන සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරමින් රට තුළ තිබූ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයද අහෝසි කළ බවයි. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මහ‍ලේකම් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා විධායක ජනාධිපති ධුරය ඉවත් කිරීමේ ජාතික ව්‍යාපාරයක නියැළී සිටින මෙවන් මොහොතක සියලු දෙනාම එයට සහයෝගය දැක්වීම අප කාගේත් යුතුකමක් බවද හෙතෙම පැවැසීය.

ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ දේශපාලන මණ්ඩල සභික හිටපු පළාත් සභා මන්ත්‍රී අධිනීතිඥ ලාල් විජේනායක මහතා පවසා සිටියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගරු කරන එක්සත් ජාතික පක්ෂයත් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයත් එක්ව කටයුතු කරන බවයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගරු කරන ශිෂ්ට සමාජයක නිදහස් පුරවැසියන් ලෙස අප ජීවත් වනවාද නොමැතිනම් අශිෂ්ට සමාජයක එක පවුලක් යටතේ වහලුන් ලෙස අප ජීවත් වනවාද යන්න සිතා බැලිය යුතු බවද හෙතෙම සඳහන් කළේය.හිටපු පාර්ලිමෙන්තු මන්ත්‍රී එස්.රාජරත්නම් මහතා කියා සිටියේ සුළු පක්ෂවල හා විපක්ෂයේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සහයෝගය ගෙන දාහත් වන සංශෝධනය අහෝසි කිරීමෙන් ජනතාව මහත් පීඩාවට පත්වූ බවයි.ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පක්ෂයේ මධ්‍යම පළාත් සභා මන්ත්‍රී චන්න ගලප්පත්ති මහතා කියා සිටියේ මෙම අවස්ථාව විපක්ෂයේ බලය පෙන්වීමට කදිම අවස්ථාවක් බවය. අපේ දරුවන් ගැනවත් සිතා මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීමට සියලු දෙනා පෙළ ගැසිය යුතුබව හෙතෙම සඳහන් කළේය.

මහජන පක්ෂයේ තිසර විජේරත්න මහතා පැවසුවේ සියලු  පක්ෂවලට එකට ගොනුවීමේ හැකියාව දැන් උදා වී ඇති බවයි.තැපැල් වෘත්තීය සමිති නියෝජනය කරන නීතිඥ එච්.එම්. නවරත්න මහතා කියා සිටියේ මේ රට තුළ නීතිය නිසි ලෙස ක්‍රියාත්මක නොවන බවයි.

මාධ්‍යම පළාත් සභා එක්සත් ජාතික පක්ෂ මන්ත්‍රී ජේ.ජෙයිනුලාබ්දීන් මහතා සඳහන් කළේ පරාජයෙන් වියරු වැටී වෙඩි තබමින් මෙම ජනාධිපතිවරණය ජයගත නොහැකි බවයි. ‍පොදු විපක්ෂයට මුස්ලිම් කොංග්‍රසය සහයෝගය ලබාදුන්නත් නැතත් මෙවර ‍පොදු අපේක්ෂකයා දිනන බව මන්ත්‍රීවරයා සඳහන් කළේය.

හිටපු කම්කරු කොංග්‍රස් පළාත් සභා මන්ත්‍රී ඩබ්ලිව්.රත්නම් මහතා පැවසුවේ අද බොහෝ පක්ෂ ආණ්ඩුවට විරෝධය දක්වන බවය. මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ ද්‍රවිඩ මුස්ලිම් ජනතාව ‍පොදු අපේක්ෂකයා වටා රොක්වී සිටින බවද හෙතෙම පැවැසීය.මහනුවර දිස්ත්‍රික් ජාතික නීතිඥ සංගමයේ ‍ලේකම් චන්ද්‍රසිරි සෙනවිරත්න මහතා පැවැසුවේ මෙම අරගලය ගෙන යන්නේ රට බේරා ගැනීමේ ‍පොදු අරමුණින් මිස කිසියම් පුද්ගලයෙකු ඉලක්ක කරගෙන නොවන බවයි.කපිතාන් විමලසේන මහතා කියා සිටියේ රණ විරුවන් ‍පොදු අපේක්ෂකයා දිනවීම සඳහා පෙළ ගස්වන බවය.මහනුවර ඩෙවෝන් හෝටලයේ පැවැති මෙම සම්මන්ත්‍රණය මහනුවර පුරවැසි හවු‍ලේ සමකැඳවුම්කරු සුදන්ත සේනානායක සම කැඳවුම් කරු වී.බි. ගාමිණී ජයවීර යන මහත්වරුන් විසින් සංවිධානය කර තිබිණි.

ගයා වන්නිආරච්චි - ලක්බිම

විධායක ජනාධිපති ධුරයේ ප්‍රතිසංස්‌කරණ අවශ්‍යයි

විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය පිළිබඳ මාතෘකාව යළිත් සමාජ කථිකාවකට භාජන වෙමින් පවතී. 1977 විශිෂ්ට ජනවරමක්‌ ලබා අගමැතිධුරයට පත් ඡේ. ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා එම ජනවරම උපයෝගි කරගෙන 1978 දී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදි සමාජවාදි ජනරජ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව පාර්ලිමේන්තුව තුළින් සම්මත කර එක්‌ පුද්ගලයෙකු වටා බලය කේන්ද්‍රගතවන පරිදි විධායක ජනාධිපති ධුරය නිර්මාණය කළේය. මෙම ක්‍රමය උගත් බුද්ධිමතුන්ගේ හෝ විරුද්ධ දේශපාලන පක්‍ෂ නියෝජිතයන්ගේ සාකච්ඡාවෙන් සම්මන්ත්‍රණයෙන් පසු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව ස්‌ථාපනය කරන ලද්දක්‌ නොවේ.

ජනාධිපති ක්‍රමය ආණ්‌ඩුක්‍රමය ලෝකයේ බොහෝ රටවල ක්‍රියත්මක වුවත්, එය ලංකාවේ ක්‍රියාත්මකව පවතින ක්‍රමය තුළ එම ධුරයට පත්වන පුද්ගලයාට කලක්‌ එම ධුරයෙහි කටයුතු කිරීමේදී පහසුවෙන්ම ඒකාධිපති ස්‌වරූපයකට යා හැකිය.

තිස්‌පස්‌ වසරක පමණ කාලයක්‌ රටේ ක්‍රියාත්මක වූ මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය තුළින් පොදු මහජනතාවට මෙතෙක්‌ සිදුකරන ලද යහපත් ක්‍රියාකාරකම් හෝ අයහපත් ක්‍රියාකාරකම් තුළින් යම් නිගමනයකට එලඹෙනවා මිස සිය පෞද්ගලික වාසි හෝ ලාභ ප්‍රයෝජන අරමුණුකරගෙන යම් යම් නිගමනයන්ට පැමිණීම සුදුසු නැත.

මෙම ක්‍රමය රටට හඳුන්වා දුන් එක්‌සත් ජාතික පක්‍ෂයට විධායක ජනාධිපති ධුරය පාරාවල්ලක්‌ වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇත. තිස්‌පස්‌ වසක පමණ කාලයක සිට ක්‍රියාත්මක විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීමෙහිලා සටන් ව්‍යාපාර වරින්වර සමාජ හා දේශපාලන ක්‍ෂේත්‍රය තුළ ක්‍රියාත්මක වුවත් මේ දක්‌වා එය ඉටුකර ගැනීමට හැකි වී නොමැත.

සමහර විද්වතුන් පෙන්නා දෙන්නට උත්සාහ කරන්නේ වර්තමාන ජනාධිපතිතුමාට ද්‍රවිඩ ඊලාම් යුද්ධය දිනාගන්නට හැකි වූයේ මෙම විධායක ජනාධිපති ධුරය නිසා බවයි. එසේ නම් විධායක ජනාධිපතිවරුන් හතර දෙනෙකුගේ පාලන කාලයක්‌ තුළදී මෙම ඊලාම් යුද්ධය දිගින් දිගටම ඇදී ගියේ ඇයි? 2009 දී මෙම යුද්ධය වර්තමාන ජනාධිපතිතුමාට දිනාගැනීමට හැකිවූයේ එතුමා සතු පෞර්ෂය, දෙස්‌ විදෙස්‌ විරුද්ධ බලවේග මනා කළමනාකරණය කිරීමෙන් එයට මුහුණ දීමට තිබූ හැකියාව, ආරක්‍ෂක ලේකම්තුමා සහ යුද්ධ හමුදාපතිතුමාගේ මනා යුද්ධ සැලසුම් ක්‍රම සහ විරුද්ධ පක්‍ෂයේ ස්‌වල්ප දෙනකු හැර පොදු මහජනතාවගෙන් ලැබුණු සහයෝගය, යනු මගේ හැඟීමයි. එදා මෙන්ම අදත් එතුමාට එම ගෞරවය ලැබෙනු ඇත.

එසේම රට ස්‌ථාවරව තබා ගැනීමටත් දේශපාලන ස්‌ථාවරභාවය පවත්වා ගැනීමටත් මෙම විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අත්‍යවශ්‍ය බවත් තවත් සමහර විද්වතුන් අවධාරණය කරයි.

1956 දී අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත් බණ්‌ඩාරනායක මැතිතුමා එදා රටේ ප්‍රබල අභියෝගාත්මක සිද්ධින් වූ සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව කළේත්, වරාය ජනසතු කළේත් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්‌ඩු ක්‍රමය තුළිනි. අග්‍රාමාත්‍ය සිරිමාවෝ බණ්‌ඩාරනායක මැතිනිය විදේශිකයන් සතු තෙල් කොම්පැණි ජනසතු කළේත්, ඉඩම් සීමාව අක්‌කර 50 කළේත් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්‌ඩු ක්‍රමය තුළිනි. මේ අවස්‌ථාවන්හිදී රටේ අස්‌ථාවර තත්ත්වයකට හෝ දේශපාලන අස්‌ථාවර තත්ත්වයකට පත් වූයේද නැත. නමුත් 1987 දී ඉන්දියාවේ බලහත්කාරය මත අප පිට පටවන ලද 13 වැනි ව්‍යවස්‌ථා සංශෝධනය අවස්‌ථාවේදී රජයේ ප්‍රබල මැති ඇමැතිවරුන්ගේ විරෝධය ප්‍රකාශ කරද්දීත් රට තුළ ඇඳිරි නීතිය ක්‍රියාත්මක කරමින් ඉන්දීය අගමැති රජිව් ගාන්ධි තුමා සමඟ එම සංශෝධන ව්‍යවස්‌ථාවට අත්සන් කළේ එදා විධායක ජනාධිපති ඡේ. ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා නොවේද? එදා එතුමාට රටේ සාමකාමි ස්‌ථාවර භාවය ආරක්‍ෂාකර ගැනීමට හැකි වූයේද නැත. රට තුළ විශාල කැළඹීමක්‌ සිදුවිය. විධායක සතු බලතල ප්‍රයෝජනයට ගෙන පාර්ලිමේන්තුව රැක ගැනීමට හැකි වුවත්, එකල ආණ්‌ඩුවේ ප්‍රබල ඇමැතිවරුන් වූ සිරිල් මැතිව් සහ ගාමිණී ජයසූරිය යන මහතුන් එක්‌සත් ජාතික පක්‍ෂයෙන් පමණක්‌ නොව සිය දේශපාලන දිවියෙන්ද සමු ගත්තේය.

විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයට එරෙහිව සමාජයෙන් එල්ලවන ප්‍රබල විරෝධය වන්නේ මෙම ක්‍රමය ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී හා අසීමිත බල අධිකාරි ස්‌වරූපයක්‌ ගන්නා බවයි. එබැවින් එම ධුරයට පත්වන පුද්ගලයාගේ ස්‌වභාවය අනුව රටටත් ජනතාවටත් පීඩාවට පත්වන අවස්‌ථා ඇතිවීම නොවැළැක්‌විය හැකි බවයි.

විධායක ජනාධිපතිධුරය අහෝසි කරන බවට පොරොන්දු වෙමින් බලයට පත්වන නායකයන් එය අහෝසි නොකිරීමට හේතුවෙන්නේ එය වටාගොඩ නැඟෙන අසීමිත බල අධිකාරියයි.

වර්තමාන සමාජයේ වැඩිදෙනා අවධාරණය කර සිටින්නේ රටට දැන් ආණ්‌ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්‌කරණයක අවශ්‍යතාව තදින්ම බලපාන බවයි. නමුත් මෙය කුමන ක්‍රමයකින් ක්‍රියාත්මක වුවත් රටේ බුද්ධිමත් උගත් දේශපාලන නායකයන් සහ රටේ බහුජන සංවිධාන සමඟ සාකච්ඡා තුළින් ප්‍රජාතන්ත්‍ර විධිවිධානයන්ට යටත්ව ආණ්‌ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්‌කරණය ඇති කිරීම ඉතාමත් කාලෝචිතය.

හේරත් අබේකෝන්
http://www.divaina.com/2014/11/28/feature02.html

Pic Source

තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පොදු ජනතාවගේ හඬයි

ගිහාන් ගුණතිලකයන් විසින් රචිත 'තොරතුරු අයිතිය පිළිබඳ දේශකයන්ට අත්වැලක්‌' නම් කෘතිය දොරට වැඩීමේ උත්සවය බණ්‌ඩාරනායක සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේ පැවැත්විණි. එහිදී ආරාධිත දේශනය කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති පීඨාධිපති වී. ටී. තමිල්මරන් මහතා විසින් පවත්වන ලදී. සන්ඩේ ටයිම්ස්‌ හි පළ වූ එම ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනයයි මේ.

"යම් මතයක්‌ ගොඩනැගීමට තොරතුරු අවශ්‍ය වේ. යම් ප්‍රායෝගික තර්කයක සෑමවිටම පදනම් වනුයේ ඊට අදාළ තොරතුරු මතය. තොරතුරු විරහිත පුවතක්‌ නිර්මාණය වනුයේ කටකතා හෝ සැකසහිත තොරතුරු මත වේ. 

ගූගල් සභාපති වරක්‌ පවසා ඇති අයුරින් අද ලෝකයේ සෑම පුද්ගලයකුටම තොරතුරු ලබාගත හැකිව තිබේ. මීට පෙර නොවිරූ අයුරින් එය පහසු වී ඇත. තොරතුරු මත බලය ර¹ පවතී. තොරතුරු මත දැනුම පිහිටුවයි. ශ්‍රීමත් ප්‍රැන්සිස්‌ බේකන්ට අනුව දැනුම බලය වේ. දැනුම පවතිනුයේ තොරතුරු මත බැවින් තොරතුරු ඇත්තවුන් අන් අයට වඩා බලවත්ය.

තොරතුරුවල රහස්‍යභාවය යනු යම් දැනුම් කොටසක වාරණයයි. මින් තොරතුරු මත පදනම් වූ බලය ද එලෙසම සීමා වේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක නම් එලෙස බලය තිබෙන්නේ ජනතාවගේය. මෙය පාලකයන් හා පාලිතයන් අතර ගනුදෙනු දුර්වල කරවයි. ජනතාව ඉදිරියේ පාරිශුද්ධභාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නවලට හේතු වේ. මෙහිදී සෑම විට පාලකයාගේ කැමැත්ත පමණක්‌ සමාජගත වේ. මේ තත්ත්වය පිළිබඳ විවෘත සංවාදයක්‌ පවතී. තොරතුරු වාරණයේදී මේ සංහිදියාවේ මහජන දායකත්වය හැකිලී යයි.

රජය ද විශාල මහජන ආයතනයකි. එහි පවා විනයක්‌ පැවතිය යුතුය. පෞද්ගලික ආයතනයක එහි ප්‍රතිපත්තිවලට එරෙහිවීම ඉන් පිටමං කිරීමක්‌ සිදුවේ. එහෙත් රටක පුරවැසියන් පිටමං වීමක්‌ සිදු නොවේ. ඔහුට කළ හැකි එකම දෙය යම් හඬක්‌ ගොඩනැගීමයි. ඊට ඔහුට නිදහස තිබිය යුතුය. ඔහුගේ හඬ තොරතුරු මත පදනම් නොවුණහොත් ඉන් වැඩක්‌ නැත. මීට පනස්‌ වසරකට පෙර ඉන්දීය අධිකරණය මෙසේ පවසා ඇත. "තොරතුරු වාරණය අත්තනෝමතිකත්වය බලය අනිසි ලෙස මෙහෙයවීමට හේතු වේ. පාරිශුද්ධභාවයේ හා වගකීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක්‌ ඉන් මතු වේ. රටක සංවර්ධනයට වාරණයෙන් තොර තොරතුරු සංනිවේදනයක්‌ තිබිය යුතුය. මෙසේ විවෘත ආණ්‌ඩුවක්‌ පාරිශුද්ධ පාලනයක්‌ වෙත යැමෙන් බලවත් වේ. එය කාර්යක්‍ෂමය."

ජනතාව මහ මැතිවරණයකදී ඡන්දය දීමට පමණක්‌ සීමාවීම තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය සඳහා සීමාවිය යුතු නොවේ. මැතිවරණයක්‌ සඳහා නිදහස්‌ව තොරතුරු ගලා ඒමෙන් එය පවතින මැතිවරණ කොට්‌ඨාසයේ නිදහස්‌ව ඡන්දය දීමට පහසුකම් සලසයි.

රුසේරු දාර්ශනිකයාට අනුව පාලකයාට මහජන කැමැත්තෙන් තොර සෛවරී පාලනයක්‌ කළ නොහැක. මේ කැමැත්ත කැමැත්තක්‌ වනුයේ තොරතුරු සැපයීමේ පහසුව මතය. ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ද තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ යම් සම්මුතීන් ඇත. තොරතුරු සැපයීමේ අයිතිය හා විසුරුවා හැරීමේ අයිතිය ඉන් ප්‍රකාශ වේ. මැතිවරණයකදී ප්‍රකාශ වන්නේ මහජන මතයයි. මැතිවරණයක්‌ වැදගත් වන්නේ එය පදනම් වන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මත බැවින්ය. ජනතාව තමන්ගේ නිදහස්‌ කැමැත්ත ප්‍රකාශ කිරීමට තොරතුරු ලබාගැනීමේ හැකියාව තිබීම මින් අදහස්‌ කෙරෙයි. තොරතුරු පාරිභෝජනය එම භාණ්‌ඩයේ ඉල්ලුම මත සැපයීම තිබිය යුතුය. එපමණින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සවිබල ගැන්වේ. ජගත් මානව හිමිකම් ප්‍රඥප්තියේ මේ මූලික අයිතීන්වල නෛතිකභාවය පැහැදිලි වේ.

මායිම්වලින් තොරව නිදහස්‌ තොරතුරු ලබාගැනීමේ හා විසුරුවාහැරීමේ අයිතිය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයෙන් කියවේ. කාලීනව පවත්වන මැතිවරණය පිළිබඳව මානව හිමිකම් ප්‍රඥප්තියේ 21 වැනි පරිච්ඡේදයේ කියවේ. ප්‍රජාවට තොරතුරු සැපයීම අඩාලවීම ඔවුන්ගේ සර්වජන ඡන්දයට බලපානු ඇත. රටවල් 170 ක්‌ මේ සම්මුතියට දායකවී ඇත. මින් රටවල් 85 ක්‌ මේ අයිතිය තමන්ගේ ව්‍යවස්‌ථාදායකයන් මගින් ඒ අවස්‌ථා බලගැන්වීම අදාළ උපකරණ සම්පාදනය කර ඇත. මේ ප්‍රඥප්තියට දායක වූ රටවල් තොරතුරු ලබාගැනීමේ හා විසුරුවාහැරීමේ අයිතිය සඳහා ව්‍යවස්‌ථා උපකරණය වෙත යැමට අපේක්‍ෂා කරන අතර ඒ සඳහා සූදානම් වේ. රටවල් 60 ක්‌ එකී ව්‍යවස්‌ථා සම්පාදනයෙන් තම ප්‍රජාවන්ට ඒ වරප්‍රසාද හිමිකර දී ඇත. මේ ක්‍රියාදාමයේ ඇති විෂමතාවයන් ඒ ඒ රටවල පවතින දේශපාලන ස්‌වභාවය හා ව්‍යහය මත වෙනස්‌ වේ. ප්‍රජාව දැනුවත්විය යුතු කාරණා විග්‍රහ කිරීමේදී ඒවා කොතෙක්‌ දුරට ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතීන්ට අනුකූලදැයි උපකල්පනය කරනු ලැබේ.

මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ ප්‍රඥප්තියට අනුව එහි පළමු ඡේදය මගින් පුද්ගලයකුට තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳව කියවේ. මෙය විග්‍රහ කර ඇත්තේ පොදු අයිතියක්‌ ලෙසින්ය. එය විදේශගත වූ පුද්ගලයන් දක්‌වා ප්‍රසාරණය වේ.

2007 දී සංශෝධිත ඇමරිකානු පෙඩරල් තොරතුරු ලබාගැනීමේ පනතින් ද කුමන ජනවර්ගයකට හෝ තනතුරකට අයිති යමෙකුට පොදු ජනතාව පිළිබඳ තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය පවතී. ඉන්දියාව හා පාකිස්‌තානය මෙම අයිතීන් ස්‌වදේශිකයන්ට පමණක්‌ සීමා කර ඇත. ද. අප්‍රිකාව මේ අයිතිය රාජ්‍ය හා රාජ්‍ය නොවන පෞද්ගලික අංශය දක්‌වා දීර්ඝ කර ඇත. නීතියෙන් ආවරණය නොවූ ඕනෑම තොරතුරක්‌ ලබාගැනීමේ අයිතිය මේ ස්‌ථාවර නියෝග මගින් පැහැදිලි කෙරෙයි. මේ පරමාර්ථයන් ඔස්‌සේ තොරතුරු අයිතිය පිළිබඳ නෛතික බලපරාසය විදේශයන්හි පළපුරුද්දෙන් ප්‍රසාරණය වෙමින් පවතී.

රටක ජාතික ආරක්‍ෂාව, විදේශ කටයුතු හෝ අවදානම් පාරිසරික කටයුතු හෝ රාජ්‍ය මුල්‍ය ගනුදෙනු පිළිබඳ තොරතුරු වාරණයකදී අදාළ ආණ්‌ඩු වාරණය වීමට හේතු ඉදිරිපත් කිරීමක්‌ බලාපොරොත්තු වේ. තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය මින් සාධනීය වේ. තොරතුරු ලබාගැනීමේ අයිතිය හෝ එය ලබාදීම පැහැරහැරීම එකම කාසියක දෙපැත්තයි. අපරාධය හා නිර්දොෂිභාවයට ද මායිම් දී ඇත. එවැනි දේ පිළිබඳ තොරතුරු සැපයීම හා විසුරුවා හැරීම් ප්‍රශ්න පවතී. එය ලබාගැනීම මහජන කැමැත්ත විය හැකිය.

මේ අවස්‌ථා සඳහා අපි කොතෙක්‌ දුර පැමිණ ඇද්ද? 1999 දී පැවති පොදුරාජ්‍ය මණ්‌ඩලීය නායක සමුළුවේදී පවා මේ තත්ත්වය න්‍යාය පත්‍රයට ඇතුල්විය. මිනිස්‌ ක්‍රියාකාරකම් සම්බන්ධයෙන් දුගී ප්‍රජාවගේ අභිවෘද්ධිය වෙත නැඹුරු වී තොරතුරු ලබාගැනීම හා විසුරුවා හැරීම මින් අදහස්‌ වේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කාලීන වැඩපිළිවෙළකි. අපගේ අසල්වැසි රාජ්‍යයන් තොරතුරු අයිතිය පිළිබඳව ගෙන ඇති ක්‍රියාමාර්ගයන් සැසඳීමේදී ශ්‍රී ලංකාව තවමත් පසුගාමී තත්ත්වයක පවතී. මේ සඳහා යන ගමනේදී අණපනත් සංශෝධනය වී ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යවස්‌ථාවේ මේ පිළිබඳ ඡේදයක්‌ නැවත පසුවිපරමකට ලක්‌විය යුතුය. ජනරජයක පරමාර්ථය ජනතාව තොරතුරුවලින් සන්නද්ධ වීමක්‌ යෑයි ආර්ජන්ටිනාවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ප්‍රකාශ කර ඇත.

පරිවර්තනය - බන්දුල නෝනිස්‌
http://www.divaina.com/2014/11/28/feature01.html

Pic Source

අප එන්.ජී.ඕ. නඩයකට, බටහිර කුමන්ත්‍රණකරුවන්ට යටවෙලා කියනවා! සැබෑව නම්, ජාවාරම්කාරයන් කිහිපදෙනකුට ආණ්‌ඩුව යටවෙලා - චම්පික

කුමන්ත්‍රණ, කුමන්ත්‍රණ කියා ආණ්‌ඩුව කෑ මොර දුන්නද සැබෑ කුමන්ත්‍රණය පවතින්නේ ආණ්‌ඩුව ඇතුළතම බව ජාතික හෙළ උරුමයේ ප්‍රධාන ලේකම් පාඨලී චම්පික රණවක මහතා අවධාරණය කළේය.

ආණ්‌ඩුවේ ඇමැති මණ්‌ඩලය සිටින්නේ මැරි මැරී ඉපදෙමින් බවත් හොඳ දෙමාපියන් සිටින පවුල්වල දරුවන් ගෙදරින් පැන නොයන බවත් හෙතෙම පැවැසීය.

ජාතික හෙළ උරුමයේ ප්‍රධාන ලේකම් පාඨලී චම්පික රණවක මහතා ඊයේ (27 වැනිදා) එම අදහස්‌ පළ කළේ එම පක්‍ෂ ජාතික හමුව කොළඹ නව නගර ශාලාවේදී පැවැති අවස්‌ථාවේදීය.

"විධායක ජනාධිපති ධුරයේ අත්තනෝමතික බලතල ඉවත් කරනු, යහපාලනය සඳහා ස්‌වාධීන කොමිෂන් සභා ස්‌ථාපිත කරනු, ජනතාවට වගකියන මැතිවරණ ක්‍රමයක්‌ ඇති කරනු යන මැයෙන් මෙම ජාතික හමුව කැඳවා තිබිණි.

මෙහිදී වැඩිදුරටත් අදහස්‌ දැක්‌වූ පාඨලී චම්පික රණවක මහතා

තහංචි තහනම්වලට ජාතික බලවේග නතර කළ නොහැකියි. ඒ බව සියල්ලන්ටම සිහිපත් කිරීමට කැමැතියි. එක්‌සත් ජනතා නිදහස්‌ සන්ධානය ජාවාරම්කාරයෝ කිහිප දෙනකු ප්‍රාණ ඇපයට ගෙන තිබෙනවා. ඔවුන්ගෙන් රට බේරා ගැනීමට මානුෂීය මෙහෙයුමක්‌ කරන්න අප තීරණය කළා.

අප ඒ වෙනුවෙන් කටයුතු කරනකොට අප එන්.ජී.ඕ. නඩයකට, බටහිර කුමන්ත්‍රණකරුවන්ට යටවෙලා කියනවා. අපගේ පාර්ලිමේන්තුවේ කැසිනෝ කාරයන් කිහිප දෙනකුගේ බලය වැඩි වුණා. ඉතින් එහෙමනම් පාර්ලිමේන්තුව තුළ සිට කරන්න පුළුවන් මොකක්‌ද? ඒ නිසයි අප තීරණය කළේ එළියට බැහැල සටන් කරන්න.

රජයට ඡන්දය දුන් හැට ලක්‍ෂයකගේ බලාපොරොත්තු ජාවාරම්කාරයන් කිහිපදෙනකුගේ බලය නිසා සුනුවිසුනු වී ගොස්‌ තිබෙනවා. රජයට ඡන්දය දුන් ජනතාව අමතක වුණාට අපට ඔවුන්ව අමතක කරන්න බැහැ. මේවා වෙනස්‌ නොකර ඔහොම යං ඔහොම යං කියලා වැඩක්‌ නැහැ. ඒ නිසයි මේ වෑයම.

සංවර්ධනය ගැන විශාල පම්පෝරියක්‌ ආණ්‌ඩුව ගසනවා. යම් යම් පැතිවලින් යම් සාර්ථකත්වයන් ළඟා කරගෙන තිබුණත් මුළු රටේ ආර්ථිකය කඩා වැටී ඇති බව අප පී. බී. ජයසුන්දරට මතක්‌ කර සිටිනවා. රට පටන් ගන්නේ ණයයි පොලියයි ගෙවලයි. මෝටර්සයිකල් දෙන්න, සහන දෙන්න, පාරවල් හදන්න වෙන්නේ පිටරටින් ණය අරගෙන.


<---පාඨලී චම්පික රණවක මහතා රැස්‌වූ පිරිස අමතමින්

මේ රට බංකොළොත් කළ අයට අප කුමක්‌ කළ යුතුද? සුදු කරපටි අපරාධකාරයන්ගේ ක්‍රියාවල ප්‍රතිඵල අද අප විඳගනිමින් සිටිනවා. සල්ලි නැතුව සියයට 7, 8 පොලියට ණය අරන් කරන එකේ බර කාටද යන්නේ. දකුණු අධිවේගී මාර්ගයේ නඩත්තුවට සහ පොලීවලට වාර්ෂිකව මිලියන හයදහස්‌ පන්සීයක්‌ දෙන්න ඕනා. නමුත් ආදායම ලැබෙන්නේ රුපියල් මිලියන දහයයි. රුපියල් මිලියන පන්දහස්‌ පන්සීයක්‌ අප ලෝකෙට ණයයි.

මේ රට දුවන්නේ ජනතාවගේ බදුවලින් සහ ණය ගැනීම්වලින්. අද ලෝක වෙළෙඳපොළේ තෙල් මිල බැහැලා. නමුත් ආණ්‌ඩුව සාමාන්‍ය ජනතාවට සහන ලබා දෙන්නේ නැහැ. ඇති හැකි එකාගෙන් බදු අයකර ගත්තට අපට කමක්‌ නැහැ. නමුත් පී. බී. ජයසුන්දර දුප්පත් ජනතාවගේ පොකට්‌ටුවට පහර දෙනවා.

තෙල් සංස්‌ථාව, විදුලිබල මණ්‌ඩලය පාඩුයි පාඩුයි කියලා ජනතාව හූරා කන එක නතර කළ යුතුයි. රටේ ප්‍රධාන බැංකු තුනම ණය කරලා අවසන්. තෙල් සංස්‌ථාව හා විදුලිබල මණ්‌ඩලයේ සරණින් තමයි පාඩු ලබන ආයතන දුවන්නේ. ඕනෑම ආණ්‌ඩුවේ නායකයකුට මේ සම්බන්ධව විවාදයකට එන ලෙස මා අභියෝග කරනවා.

ආණ්‌ඩුවේ ඇමැති මණ්‌ඩලය ඉන්නේ මැරි මැරීයි. ඔවුන්ගේ අවදිකළ නොහැකි හඬ අවදි කරන්නයි අප එළියට බැස්‌සේ. කුමන්ත්‍රණ කියලා ආණ්‌ඩුව කෑමොර දුන්නට කුමන්ත්‍රණ තියෙන්නේ ආණ්‌ඩුව ඇතුළෙමයි. හොඳ දෙමවුපියන්ගේ ගෙවල්වල ඉන්න ළමයි ගෙදරින් පැන යන්නේ නැහැ. අපි හැංගිලා වැඩ කරන්නේ නැහැ.

අපි එදත් අදත් පෙඩරල්, ලිබරල්වලට විරුද්ධයි. එහෙම දෙයක්‌ වෙනවානම් අප ඊට පටහැනිව ඉදිරියටත් කටයුතු කරනවා.

එදා පෙඩරල්වලට එරෙහිව කථා කළේ ජයසේන රාජකරුණා මහතා විතරයි. වෙන අය කටක්‌ ඇරියේ නැහැ. අප එදත් අදත් රට වෙනුවෙන් කතා කළා. රටට වින කරන්නන්ට එරෙහිව අප ඉදිරියටත් කටයුතු කරනවා. ඒකෙ වෙනසක්‌ නැහැ.

මහින්ද රාජපක්‍ෂ, ගෝඨාභය හෝ වෙන යම් කෙනකු වුවත් යුද අපරාධ අධිකරණය හමුවට ගෙන යනවානම් ඊට එරෙහිව මුලින්ම එළියට බහින්නේ අපියි. අපට එහිදී දේශපාලනය වැඩක්‌ නැහැ. රටේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය ගැන කථා කිරීම අද කොන්ත්‍රාත් දීලා තිබෙනවා. විදේශ අමාත්‍යාංශය කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ගේ තිප්පළක්‌ වී තිබෙනවා.

රටට අවශ්‍ය ඥති සංග්‍රහයෙන් මිදුණු බාල් නටා ගුටි ඇනගන්නා විදේශ ප්‍රතිපත්තියක්‌ නොවෙයි. යුද අපරාධ චෝදනා දිනා ගන්න බැරි වුණේ රජයේ ප්‍රතිපත්ති නිසයි. අපි කවුරු කා එක්‌ක සන්ධාන ගැහුවත් රටට, ජාතියට තිබෙන ආදරය ගෞරවය නැති වෙන්නේ නැහැ. අප ෆයිල්වලට බිය නැහැ.

රටට දැන් සමාජ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්‌කරණයක්‌ අවශ්‍යයි. වත්මන් රජය තුනෙන් දෙකේ බලයෙන් සිදු කළේ ධුර කාලය වැඩිකර ගැනීම පමණයි. දෙමළ ඩයස්‌පෝරාව පෙන්න පෙන්නා රට ගිල ගැනීමට ඉඩ දිය නොහැකියි. රටේ ජනතාවට පොලිසිය, අධිකරණය ගැන විශ්වාසය නැතිවී යනවා අධිකරණයේ ස්‌වාධීනත්වය රටට අවශ්‍යයි.

බෞද්ධ ඡන්ද දෙකට කඩනවා කියන චෝදනාව අපට නැගෙනවා. එහෙම කඩන්න නම් බෞද්ධ ආණ්‌ඩුවක්‌ තියෙන්න ඕනා නේද? එහෙම එකක්‌ රටේ නැහැ.

මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා සමඟ සාකච්ඡාවට විවරව තිබූ දොරටු වැසී අවසන්. ඉදිරි දින දෙක තුන තුළ පොදු අපේක්‍ෂකයා සමඟ සාකච්ඡා කර අවසන් තීන්දුව ගන්නවා. එයට වැඩි කල් යන්නේ නැහැ. අප රටේත්, ජනතාවගේත් අවශ්‍යතා දන්නවා. අප කුමන තීරණයක්‌ ගත්තත් බෙදුම්වාදයට, සමාජ බෙදුම්වාදයට එරෙහිව නැගී සිටින්න මැලි වෙන්නේ නැහැ. එය එදත්, අදත් හෙටත් එහෙමයි.

මෙහිදී අදහස්‌ දැක්‌වූ ජාතික හෙළ උරුමයේ උප සභාපති අතුරලියේ රතන හිමියෝ මෙසේද පැවැසූහ.

අපගේ දේශපාලන ගමනේ තීරණාත්මක තැනකට අප පැමිණ සිටිනවා. අප රට හමුවේ තිබූ ප්‍රශ්න ආණ්‌ඩුව සමග සාකච්ඡාවෙන් විස¹ගන්න බැලුවා. නමුත් ඒවා සාර්ථක වුණේ නැහැ. බලලෝභය නිසා ජනාධිපතිවරයා සියලු හොඳ දේ ඉවත් කළා. 

ජනාධිපතිවරයා රාජ්‍ය බලයෙන් උමතුවී සිටිනවා. ඔහුගේ හැසිරීම ඔහුටම කර්ම විපාක පල දී තිබෙනවා. ඔහුගේ ක්‍රියාකාරකම්වලට නපුරු භයන්කර පිළිතුරු ලැබී තිබෙනවා. අප ළඟ අවංක ආධ්‍යාත්මික ශක්‌තියක්‌ තිබෙනවා. එම ශක්‌තියට රටක්‌ වෙනස්‌ කළ හැකියි.

ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය මත්කුඩු ජාවාරම්කාරයන්ට, කැසිනෝකාරයන්ට එරෙහි ඡන්දයක්‌. අපි ක්‍රියා කරන්නේ අධර්මයට එරෙහිව මිසක්‌ ධර්මයට එරෙහිව නෙමෙයි. අපගේ ශක්‌තිය යෝධ ජන බලය නතර කරන්න කිසිම ධන බලයකට නොහැකි වේවි. අප දැන් වැඩ ආරම්භ කර තිබෙනවා. දුම්කොළ සමාගම්වලින් සල්ලි ගෙන මෙරට දරුවෝ වඩා ගත්තට අපිට වැඩක්‌ නැහැ.

මෙහිදී අදහස්‌ දැක්‌වූ ජාතික හෙළ උරුමයේ නියෝජ්‍ය ප්‍රධාන ලේකම් නීතිඥ ප්‍රභාත් උදය ගම්මන්පිල මහතා-

අප ජාතිය තීරණාත්මක තැනකට පැමිණ තිබෙනවා. බුදුරජාණන් වහන්සේ ආලවක යක්‍ෂයා ඉදිරියට යන්න බිය වුණානම් ඒ යක්‍ෂයා දමනය කරන්න වෙන්නේ නැහැ.

අප මේ වැඩේට බැස්‌සේ චන්ද්‍රිකා දිනවන්න හෝ රනිල් දිනවන්න නෙමෙයි. අපගේ මේ උත්සාහය රටේ ජනතාවගේ ජයග්‍රහණයයි. අප මේ වැඩේට බැස්‌සහම ආණ්‌ඩුව කියන්නේ බටහිර කුමන්ත්‍රණයකට හසුවෙලා කියලා. අද ආණ්‌ඩුවේ ඇමැතිවරුන්ට "බටහිර කුමන්ත්‍රණ" යන වචනය තහනම් කළොත් කතා කරන්න දෙයක්‌ නැති වෙනවා. ඇමැති බිරිඳක්‌ ගැබ් ගත්තත් බටහිර කුමන්ත්‍රණ කියනවා.

අපි කන්නෙන් අඳින්නෙත් ණයට. අනෙක්‌ රටවලට තෑගි දෙන්නෙත් ණයට. සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිත් ණයට. චීනය අපට ණය දෙන්නේ නිකන් නෙමෙයි. ඔවුන් අපි ණය උගුලකට හසුකර ගනිමින් සිටිනවා. අපගේ සම්පත් ටික පැහැරගන්න කටයුතු කරමින් සිටිනවා. චීනය සනසනකොට අපට ඉන්දියාවත් සනසන්න ඕන වෙනවා.

ජාතික හෙළ උරුමය ජාතික සංවිධායක නිශාන්ත ශ්‍රී වර්ණසිංහ මහතා ද මෙහිදී කතා කළේය.

මෙම ජාතික සභාවේ මුලසුන රන්පත්විල විමලජෝති හිමියන් දැරූ අතර එම අවස්‌ථාවට මහා සංඝරත්නය ඇතුළු ගිහි පැවිදි බොහෝ පිරිසක්‌ එක්‌වූහ.

සිරිමන්ත රත්නසේකර
http://www.divaina.com/2014/11/28/news30.html

Thursday, November 27, 2014

ඉතිහාස වංශකථාව අලුතින් ලියූ කෝට්‌ටේ කබොක්‌ ස්‌මාරකය

ඓතිහාසික කෝට්‌ටේ පුරවරයේ පැරැණි ඉතිහාස කථාව නව මං පෙතකට යොමුකරමින් ශ්‍රී ලංකාව තුළ මෙතෙක්‌ සොයාගෙන නොමැති අපූර්වතම පෞරාණික ස්‌මාරකයක්‌ කෝට්‌ටේ ඓතිහාසික පුරවරයේ පසුගියදා සිදුකළ කැණීම්වලදී සොයාගෙන තිබේ.

කෝට්‌ටේ මහනගර සභාවේ නගරාධිපති ජනක රණවක මහතාගේ සංකල්පයකට අනුව ජාතික උරුමයන් පිළිබඳ අමාත්‍ය ආචාර්ය ජගත් බාලසූරිය මහතාගේ අනුදැනුම ඇතිව පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායක මහතාගේ අධීක්‍ෂණය යටතේ කෝට්‌ටේ ආනන්ද ශාස්‌ත්‍රාල විදුහල් භූමියේ පිහිටි පැරැණි උමං දොරටුවක්‌ ලෙස ජනප්‍රවාදයෙහි සඳහන් වූ ස්‌ථානයක සිදුකළ කැණීම්වලදී තනිකර කබොකින් නිර්මාණය කර තිබූ බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථානයක්‌ ලෙස සැලකිය හැකි මෙම ස්‌මාරකය සොයාගෙන තිබේ.

ජනප්‍රවාදයේ ඇතැම් මූලාශ්‍රවල සඳහන් වන පරිදි පෘතුගීසීන්ගේ බලය ශ්‍රී ලංකාවේ තහවුරු වෙමින් පැවති සමයේ කෝට්‌ටේ රාජධානියේ සත්වන බුවනෙක බාහු රජු යටතේ සිටි දක්‍ෂ රණශූරයකු වූ, වීදිය බණ්‌ඩාර සෙනෙවි සීතාවක සටනින් පැරදී පෘතුගීසීන්ගේ සිරකරුවකු බවට පත් වී කොළඹ කොටුව තුළ සිරගත කරන ලද. අතර ඔහුගේ දේවිය වූ සමුද්‍ර දේවිය විසින් කෝට්‌ටේ සිට කොළඹ කොටුව දක්‌වා උමඟක්‌ කැණ වීදිය බණ්‌ඩාර මුදාගත් බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

එම උමඟේ ආරම්භක ස්‌ථානය බවට මෙම ස්‌ථානය ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වූ බැවින් එහි සුලමුල සෙවීමේ අටියෙන් මෙහි කැණීම් සිදු කරන ලදී.

ඓතිහාසික කෝට්‌ටේ පැරැණි ශ්‍රී විභූතිය අනාගත පරපුරට නැවත දැක බලා ගැනීමේ අරමුණ ඇතිව නව ව්‍යාපෘතියක්‌ ලෙස ආරම්භ කරන ලද මෙම වැඩ පිළිවෙළ යටතේ කෝට්‌ටේ නගරය තුළ පිහිටි පෞරාණික ස්‌ථාන අවට කැණීම් සිදු කිරීමට නගරසභාවත් පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවත් ඒකාබද්ධව ගිවිසගත් ගිවිසුමකට අනුව නගර සභාවේ මූල්‍යමය දායකත්වය ඇතිව මෙම කටයුතු සිදුකර ගෙන යනු ලබයි.

එහිදී සිදුකරන ලද කැණීම්වලදී මෙතෙක්‌ පැරැණි උමඟක්‌ ලෙස සඳහන් වූ ස්‌ථානය ශ්‍රී ලංකාව තුළ මෙතෙක්‌ සොයාගෙන නොමැති තනි කබොකින් නිම වූ පියස්‌සක්‌ සහිත බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථානයක්‌ හා කබොකින් නිමවා, චෛත්‍ය නටඹුන් බවට සනාථ වෙමින් පවතින බව පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව පවසයි.

ඉතිහාසයේ වංශ කථාවට අනුව කෝට්‌ටේ නගරයක්‌ බවට පත් කරන ලද්දේ 14 වන සියවසේ විසූ නිශ්ශංක අලකේශ්වර හෙවත් අලගක්‌කෝණාර විසිනි. ක්‍රි. ව. 1415 සිට 1467 දක්‌වා වසර 52 ක්‌ ශ්‍රී ලංකාව එකසේසත් කර ශ්‍රී ලංකාද්වීපයටම රජ වූ හයවන පරාක්‍රමබාහු රජු ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර කෝට්‌ටේ ශ්‍රී ලංකාවේ අගනගරය බවට පත්කරමින් රජකම් කළේය.

කිලෝ මීටර් හතරකට ආසන්න දුරක්‌ පුරා විහිදී පවතින කබොක්‌ ගලින් කළ නගර ප්‍රාකාරය (කොටුබැම්ම) අලකේශ්වර සොහොනේ නටබුන් බැද්දගාන වේහෙරකන්ද පැරැණි දාගැබ්වල නටබුන් මෙන්ම කෝට්‌ටේ නගර මධ්‍යයේ (දැනට මහපාරට මායිම්ව) පිහිටි ගල්කණුවලින් සවිමත් වූ පැරැණි අම්බලම කෝට්‌ටේ ඉපැරැණි ශ්‍රී විභූතිය පෙන්වන කදිම නිර්මාණයන්ය.

මෙතෙක්‌ කලක්‌ උමං කටක්‌ ලෙස සැලකූ එම ස්‌මාරකය අවට සිදුකළ කැණීම්වලදී තනිකර කබොකින් නිමා කරන ලද පියස්‌සක්‌ සහිත දේවාලයක්‌ ලෙස සැලකිය හැකි කුටියක්‌, චෛත්‍යයක නටබුන්, පොළෝ මට්‌ටමින් පිහිටි එම ස්‌ථානයට සැපත් විය හැකි පඩිපෙළක්‌ හා එම පඩිපෙළ පාමුල පිහිටි කබොකින් සඳකඩ පහණක්‌ මතුකර ගැනීමට එම පුරාවිද්‍යා ගවේෂකයන්ට හැකිවී තිබේ.

කබොකින් නිර්මාණය වී තිබෙන මෙම සඳකඩ පහණේ අනුරාධපුර පොලොන්නරු යුගවලට අයත් සඳකඩ පහණේ මෙන් කැටයම් කිසිවක්‌ නොමැති බවත් පුරාවිදා අධ්‍යක්‍ෂ ජෙනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායක මහතා පවසයි.

මෙම කැණීම් කටයුතු කෝට්‌ටේ පුරාවිද්‍යා කලාප බාර නිලධාරී එස්‌. සතරසිංහ, පුරාවිද්‍යා පර්යේෂණ නිලධාරිනි ලක්‌මාලි මාරසිංහ ඇතුළු පුරාවිද්‍යා කාර්ය මණ්‌ඩලය හා නගර සභා නිලධාරීන් හා සේවක සේවිකාවන්ගේ සහාය ඇතිව සිදුකරනු ලබයි. 

සටහන සහ ඡායාරූප - ඇන්ටන් ප්‍රනාන්දු
http://www.divaina.com/2014/11/27/news17.html

සබැඳි ලිපි -
[
අභයගිරියේ කැණීම්වලින් පුරාවිද්‍යා නටබුන් රැසක්‌ හමු වේhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/11/blog-post_65.html
අනුරාධපුර යුගයේ විදෙස්‌ සබඳතා ගැන බඳගිරියෙන් සාක්‍ෂි මතුවෙයි!
http://denethharinna.blogspot.com/2014/11/blog-post_22.html
රජ කාලෙ සල්ලි මල්ලක් බඳගිරියෙන් හමුවේ
http://denethharinna.blogspot.com/2014/10/blog-post_69.html
සේරුවාවිලට නුදුරුව පොළොන්නරු රජ කාලයේ දියුණු වරාය නගරයක්http://denethharinna.blogspot.com/2014/10/blog-post.html
නීලගිරි දාගැබේ කැනීම්වලින් පුරාවස්‌තු හමුවෙයි
http://denethharinna.blogspot.com/2014/07/blog-post_23.html
මැටි නළ මාර්ග පද්ධතියක්‌ සහිත වැසිකිළි පද්ධතියක්‌ ජේතවන භූමියෙන් සොයාගනීhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/06/blog-post_27.html
දුම්මලසූරිය මැටි ඔරු සුසාන ඓතිහාසික යුගයේ බව තහවුරු වේhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/06/blog-post_5763.html
අතීත හෙළ බිමම බොදු පින් බිමක්! කිලිනොච්චියේ බෞද්ධ නෂ්ටාවශේෂ සොයා ගැනේhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/06/blog-post_4889.html
කල්තොට ඉඩමකින් හමු වූ බුදුරුව අනුරපුර යුගයට අයත් ඓතිහාසික පිළිමයක්. ජනතා බැති පුදට!http://denethharinna.blogspot.com/2014/05/blog-post_12.html
කල්තොට ඉඩමකින් අඩි 6ක්‌ උස ඉපැරැණි බුදුරුවක්‌ හමුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/05/6.html
අවුරුදු ලක්‍ෂ 7කට පෙර ශ්‍රී ලංකාවේ මානවයින් සිටි බවට සාක්‍ෂි හමුවෙනවා - පුරාවිද්‍යා ජ්‍යෙෂ්ඨ ගවේෂණ නිලධාරීhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/05/7.html
ක‍්‍රි.පූ. 300ටත් වඩා පැරණි ගුහා ආරාම සංකීර්ණයක් යාපහුවෙන්http://denethharinna.blogspot.com/2014/04/300.html
ආදි මානවයා දඩයමෙන් ගොවිතැනට මාරුවුණේ රත්නපුරයේදී - මහාචාර්ය රාජ් සෝමදේවhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/04/blog-post_11.html
අවුරුදු 2000ක්‌ පැරණි ලෙන් ලිපියක්‌ සොයාගැනේ
http://denethharinna.blogspot.com/2014/03/2000.html
වව්නියාවෙන් හමුවූ කාසි මුට්ටිය දඹදෙනි යුගයට අයත්. අසලින් සඳකඩ පහණක සහ ගල්කණු වල නටඹුන්! අතීත හෙළ බිම පුරාම එකම පාලනයක් පැවති බවට සනාථයි!http://denethharinna.blogspot.com/2014/01/blog-post_3065.html
වවුනියාවේ කාණුවක්‌ හාරද්දී පැරණි කාසි මුට්‌ටියක්‌ හමුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/01/blog-post_6048.html
හෙළ බිමම අතීත බොදු බිමක් - අහුන්ගල්ල ගල්වෙහෙර මළුවේ ඉපැරණි විහාරයක නටබුන් කැණීම්වලින් මතුවේ!http://denethharinna.blogspot.com/2014/01/blog-post_3076.html
සීගිරිය අවට කැනීම් වලින් සොයාගත් මෙතෙක් හමුවූ විශාලතම මැටි කළයhttp://denethharinna.blogspot.com/2014/01/blog-post_1466.html
මුන්නේශ්වරම් කාලි කෝවිල පැරණි බොදු පුද බිමක්. කැණීම් වලින් සඳකඩ පහණක් මතුවෙලා.http://denethharinna.blogspot.com/2014/01/blog-post_6999.html
සෙංකඩගල පැරණි රජ මාලිගාවේ මැදවාසල බිත්තිවලින් පුරාණ චිත්‍ර මතුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/12/blog-post_1304.html
සීගිරියේ කැණීම්වලින් ඉපැරණි මැටි මුට්‌ටියක්‌ හමුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/11/blog-post_4459.html
මහපොළොවෙන් මතුවන හෙළ උරුමය - වසර 2500ක් පැරැණි සොහොන් බිමක් මිනුවන්ගොඩින් මතුවෙයි
http://denethharinna.blogspot.com/2013/10/2500.html
හුනුලාගල ගල් ගුහාවෙන් කාන්තා මූර්තිවල යටිකය හා උඩු කය හමුවෙයිhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/08/blog-post_1027.html
පූර්ව ඓතිහාසික මානව ශිෂ්ටාචාරයක වාස භූමියක්‌ හල්දුම්මුල්ලෙන් හමුවේ

http://denethharinna.blogspot.com/2013/08/blog-post_832.html
උතුරින්-නැගෙනහිරින් පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාකම් සහිත ස්ථාන 400ක්http://denethharinna.blogspot.com/2013/08/400.htmlඅනුරපුර යුගයේ සිතුවම් එප්පාවලින් මතුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/07/blog-post_8457.htmlහැම බිම් අඟලකම බොදු උරුමයක අසිරිය යළි යළිත් සනාථයි! බුදුන්ගේ හස්ත මුද්‍රා සහිත වර්ණ සිත්තම් නාවාගලින් මතුවේ...http://denethharinna.blogspot.com/2013/07/blog-post_3244.htmlසතර බුදුවරු පා තැබූ අනුරාධපුරේhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/06/blog-post_4673.htmlපැරකුම් රජුගේ සීත මාලිගාව ළඟ ඉපැරණි මුට්ටියක්http://denethharinna.blogspot.com/2013/02/blog-post_666.htmlසීගිරිය නිර්මාණය තාරකා පිහිටීම අනුවhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/02/blog-post_650.htmlගොඩවායේ මුහුදු පත්ලෙන් මතුවූ දුටුගැමුණු යුගයේ ඉතිහාස කතාවhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/01/blog-post_4293.htmlකි‍්‍ර.පූ. 200 සිට ශී‍්‍ර ලංකාවෙන් භාණ්ඩ අපනයනය කරන ලද නෞකාවක සුන්බුන් හමුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2013/01/200.htmlඅනුරාධපුර යුගයේ රෝහලක නටබුන් ථූපාරාමය අසලින් හමුවෙයිhttp://denethharinna.blogspot.com/2012/08/blog-post_5888.htmlලොව ඉහලම යකඩ තාක්‍ෂණය අළකොළවැවෙන් හමුවේhttp://denethharinna.blogspot.com/2012/08/blog-post_28.htmlනූතන ඉදිකිරීම් ශාස්‌ත්‍රයට අභියෝගයක්‌ වූ ඡේතවන දාගැබhttp://denethharinna.blogspot.com/2012/11/blog-post_5302.html]

Wednesday, November 26, 2014

ඉන්දීය හෙරොයින් ඡවාරම්කරුවන් නිදහස් කිරීම - ජනපතිගේ අදූරදර්ශී ක්‍රියාපිළිවෙත ඉතා පිළිකුලෙන් හෙළාදකිනවා - ජාහෙඋ

ඉන්දීය හෙරොයින් ඡවාරම්කරුවන්ගේ මරණ ද`ඩුවම අහෝසිකොට පිටුවහල් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා ප්‍රමුඛ රජය ගත් ක්‍රියාමාර්ගය පිළිකුළෙන් හෙළාදකින බව ජාතික හෙළ උරුමය අවධාරණය කරයි. 

එම පක්ෂයේ නායක ආචාර්ය ඕමල්පේ සෝභිත හිමියන් ඒ ගැන මාධ්‍ය වෙත නිකුත් කළ නිවේදනයක දැක්වෙන්නේ මෙය ඉන්දීය මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම්කරුවන්ට දුන් පිටුබලයක් බවයි. 

එකී චූදිතයින් නිදහස් කිරීම වූ කලී විධායක ජනපතිට කළ නොහැකි දෙයක් නොමැති බව මනාව පෙන්වා ඇතැයිද උන්වහන්සේ නිකුත් කළ නිවේදනයේ වැඩිදුරටත් දැක්වෙයි. 

එම නිවේදනය පහත පරිදිය. 

මහපරිමාණ හෙරොයින් ජාවාරමක් හරහා අත්අඩංගුවට පත්ව පසුව ගරු අධිකරණයෙන් මරණීය ද`ඩුවම ලබාදුන් ඉන්දීය ධීවරයින් පස්දෙනෙක් ජනාධිපති සමාව යටතේ වහාම නිදහස්කොට නැවත තම මව්රටට පිටත් කරවූ බව මාධ්‍ය වලින් අනාවරණය කර තිබිණි. මෙම ක්‍රියාදාමය ඉතා බරපතළ ප්‍රතිවිපාකදාමයක මූලාරම්භය ලෙස අප දකිමු. 

ශ්‍රී ලංකාවට හෙරොයින් හා භයංකාර මත්ද්‍රව්‍ය ඉන්දීය ධීවරයින් හරහා ගෙන එන බව කාහටත් නොරහසකි. එසේම එම ඡාවාරම පිටුපස මෙරට ප්‍රබල ව්‍යාපාරිකයන්, දේශපාලඥයින් මෙන්ම දැනට අක්‍රියව පවතින දෙමළ බෙදුම්වාදීන්ගේද ප්‍රබල සහයක් ලැබේ. ඒ අනුව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන අංශවල දැඩි පරිශ්‍රමයෙන් මෙසේ අත්අඩංගුවට පත්වන මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම්කරුවන් අපරට නීතියට අනුව ලබාදෙන උපරිම දණ්ඩණයට ලක්කෙරේ. එහිදී ඔවුන්ගේ ජාතිය, ආගම හෝ දේශීය විදේශීයභාවය සැලකිල්ලට නොගෙනේ. 

මෙසේ තිබිය දී ගරු අධිකරණය විසින් ලබාදුන් මරණීය ද`ඩුවම ඉවත්කොට ඉන්දීය බලපෑමට මත්ද්‍රව්‍ය අපරාධකරුවන් නිදහස්කොට එරටට පිටුවහල් කිරීම බරපතළ වරදකි. විධායක ජනාධිපතිධූරයේ අත්තනෝමතිකභාවය කොතරම් ද යන්න මෙයින් මනාව පැහැදිලි වේ. අධිකරණය විසින් මරණ දණ්ඩණයට ලක්කළ හෙරොයින් ඡාවාරම්කරුවන් නිදහස් කිරීම තුළින්ම විධායකයට කළ නොහැක්කක් නොමැත යන්න සනාථ වෙයි. 

මෙම වැරදි පූර්වාදර්ශය හරහා මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම්කරුවන් හට මෙරටට මත්ද්‍රව්‍ය ගෙනඒමට අනගි අවස්ථාවක් රජය මගින් අමනෝඥ ලෙස ලබා දී ඇත. ඒ මගින් මින් ඉදිරියට ඉන්දීය ධීවරයින්හට මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම් කිරීමට ලබාදුන් නිල අවසරයක් ලෙස ද මෙම ක්‍රියාව සැලකිය හැකිය. මෙම අදූරදර්ශී තීරණය මගින් ඉන්දීය ධීවරයන් වේශයෙන් මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම්කරුවන් එරට පුරවැසියන් භාවිතා කරමින් මෙරටට මත්ද්‍රව්‍ය ගෙනඒම ත්‍රීවුර වියහැකි බවත්, එසේ අත්අඩංගුවට පත්වන ඉන්දීය පුරවැසියන් එරට මධ්‍යම රජයේ බලපෑම හමුවේ නිදොස්වීමේ අවධානමක් ද පවතී. 

වෙනත් රටවල අත්අඩංගුවේ පසුවන හෝ මරණ දඬුවමට ලක් වූ අය නිදහස්කර ගැනීමට හෝ හුවමාරු කරගැනීමට මෙය නරක පූර්වාදර්ශයක් වනු ඇත. අප රටේ පුරවැසියන්හට එවැනි මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරමකට මරණීය ද`ඩුවම ලැබෙන අතර වෙනත් රටක පුරවැසියෙකු නිදොස් කිරීම මගින් විදෙස් මත්ද්‍රව්‍ය ඡාවාරම්කරුවන්ට පිටුබලයක් ලැබෙන බව මෙයින් අවධාරණය කරමු. එම නිසා ශ්‍රී ලංකා රජය හා ජනාධිපතිතුමා මේ සම්බන්ධයෙන් ගත් අදූරදර්ශී ක්‍රියා පිළිවෙත අප ඉතා පිළිකුලෙන් හෙළා දකිමු. 


ස්තුතියි!
ආචාර්ය පූජ්‍ය ඕමල්පේ සෝභිත නාහිමි, නායක
http://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=47618

Tuesday, November 25, 2014

ගොවීන් හිතවත් - ගොවීන්ට හිතවත් 'කොළ පොහොර'

කොළ පොහොර යනු පොහොර ලෙස භාවිත කරනු ලබන කොළ වර්ග වේ. මෙය ලංකාවේ බහුලව භාවිත කරනු ලබන කාබනික පොහොර වර්ගයකි. එසේම ලංකාවේ බොහෝ දෙනා තම ගෙවතු වගාවනට කොළ පොහොර භාවිතයට මහත් ඇල්මක්‌ දක්‌වති. ලෝකයේ රසායනික පොහොර හඳුන්වා දීමට පෙර වගාවනට පොහොර ලෙස යොදනු ලැබුයේ කාබනික පොහොර වේ. කාබනික පොහොර අතුරින් කොළ පොහොර භාවිතය ප්‍රධාන තැනක්‌ ගැනිණි. අපගේ මුතුන් මිත්තන් විසින් වී වගාවට ප්‍රධාන ලෙස කොළ පොහොර භාවිත කෙරිණ. එසේම වර්තමානයේ පවා ගෙවතුවල වගා කරන එළවළු, බුලත්, මිරිස්‌ හා පලතුරු සඳහා බහුලව කොළ පොහොර භාවිත කරනු ලැබේ. 

කෙසේ නමුත් කෘෂිකර්මාන්තය වාණිජකරණය වීමෙන් පසු ගොවීන් කොළ පොහොරවලින් පමණක්‌ නොව සමස්‌ත කාබනික පොහොර යෙදීමෙන් ඉවත්වී රසායනික පොහොර භාවිතයට නැඹුරුවිනි. කෙසේ නමුත් අදටත් තෙත් කලාපයේ කුඩා කුඹුරුවලට සීමාවී ඇති වී වගා ආශ්‍රිතව කොළ පොහොර භාවිතය සුලභව දැකිය හැකිය. වී සඳහා මෙම ප්‍රදේශයේ කුඹුරු ආශ්‍රිතව හා නියරවල වැවෙන කොළ පොහොර වර්ග සුලභව භාවිත කරනු ලැබේ. එසේම වෙනත් බොහෝ ප්‍රදේශවල ද විවිධ කොළ පොහොර වර්ග සුලභව දැකිය හැකි වුවත්, එමඟින් නිසි ප්‍රයෝජනය නොගන්නා බව පැහැදිලිය. 

මෙවැනි කොළ පොහොර ලෙස භාවිත කළ හැකි ශාක විශේෂ තම කුඹුරුවලට හෝ ගොඩ බෝග සඳහා සාර්ථකව භාවිත කළ හැකිය. මෙවැනි කොළ පොහොර වර්ග කාබනික පොහොර ලෙස භාවිත කිරීම වැදගත් වන්නේ පසේ සාරවත් බව වැඩි කිරීමට එය ප්‍රයෝජනවත් වන බැවිනි. අද කෘෂි කර්මාන්තයේ ප්‍රධාන ගැටලුවක්‌ ලෙස පසේ සාරවත් බව පිරිහීම සැලකිය හැකිය. මේ සඳහා කළයුතු සාර්ථක ප්‍රතිකර්මය නම් කාබනික පොහොර භාවිතයයි. 

එවැනි කාබනික පොහොර වර්ග භාවිතයේ ප්‍රධාන ගැටලුවක්‌ ලෙස කාබනික පොහොර දුලබතාවය සැලකිය හැකිය. එබැවින් එම ගැටලුවට එක්‌ පිළියමක්‌ ලෙස නිසි ප්‍රයෝජනයක්‌ නොගෙන නිකරුනේ විනාශ කර දමනු ලබන බොහෝ ශාක විශේෂ කොළ පොහොර ලෙස භාවිත කිරීම සැලකිය හැකිය. එවැනි කොළ පොහොර වර්ග වී වගාවේ මෙන්ම බොහෝ ගොඩ බෝගයන්හි සාර්ථකත්වයට පහසුවෙන්ම භාවිත කිරීම සැලකිය හැකිය. විශේෂයෙන් ගොඩ බෝග ආශ්‍රිතව දක්‌නට ලැබෙන පසේ සෝදා පාළුව අවම කර ගැනීමට මෙන්ම පසේ සාරවත් බව වැඩි කිරීමට කොළ පොහොර සාර්ථක ප්‍රතිකර්මයක්‌ වේ. විශේෂයෙන් කොළ පොහොර වර්ග වසුනක්‌ ලෙස භාවිත කිරීමෙන් පසේ සෝදා පාළුව අවම කර ගත හැකිවේ. මේ නිසා කොළ පොහොර වසුනක්‌ ලෙස පවා භාවිත කිරීමෙන් බෝග වගාවට බොහෝ ඵල ප්‍රයෝජන ලබාගත හැකිවේ. 

ගොවීන්ගේ රුචිකත්වය 

අපේ මුතුන් මිත්තන්ගේ සිට කෘෂිකර්මයේ භාවිත කළ සාර්ථකම කාබනික පොහොරයක්‌ ලෙස කොළ පොහොර සැලකිය හැකිය. දශක 2, 3 කට පෙර අප රටේ සීඝ්‍රව වර්ධනය වූ සත්ව කර්මාන්තය විශේෂයෙන් කුකුල් පාලනයට පෙර ප්‍රධාන කාබනික පොහොරයක්‌ ලෙස කොළ පොහොර භාවිත කෙරිණ. විශේෂයෙන් ගැමි ගොවි ජනතාව සත්ව පොහොරවලට වඩා කොළ පොහොර වැනි කාබනික පොහොර තම ආහාර බෝගවලට භාවිත කිරීමට ඇල්මක්‌ දක්‌වයි. එම පොහොරවල ඇති පිරිසිදුභාවය හා සනීපාරක්‌ෂාව මේ සඳහා ප්‍රධාන තැනක්‌ ගනී. මේ නිසා අද දවසේ පවා ගැමි ජනතාව තම ගෙවතු වගාවේ සුලභව භාවිත කරන කාබනික පොහොරක්‌ ලෙස කොළ පොහොර සැලකිය හැකිය. මේ නිසා වෙනත් බොහෝ කාබනික පොහොර හා සසඳා බැලීමේ දී කොළ පොහොර සඳහා ලැබෙන්නේ සුවිශේෂී ස්‌ථානයකි. බොහෝ දෙනා තම පරිභෝජනයට වගා කරනු ලබන කොළ ඵලදාව බුලත් හා වෙනත් ඵලදාව වැනි බෝග සඳහා විශේෂයෙන් කොළ පොහොර භාවිත කිරීමට වැඩි කැමැත්තක්‌ දක්‌වනු ඇත. 

කොළ පොහොරවල තවත් වැදගත් ලක්‌ෂණයක්‌ නම් ඒවා සාර්ථකව කොම්පෝස්‌ට්‌ නිෂ්පාදනයට භාවිත කිරීමේ හැකියාවයි. කොම්පෝස්‌ට්‌ නිෂ්පාදනයේ දී කොළ පොහොර භාවිත කිරීම ඉතා වැදගත්ය. එනම් කොළ පොහොර භාවිත කිරීමෙන් තත්ත්වයෙන් උසස්‌ කොම්පෝස්‌ට්‌ නිපදවා ගත හැකි බැවිනි. ඉතා ඉක්‌මණින් මෙන්ම සාර්ථකව කොම්පෝස්‌ට්‌ නිෂ්පාදනයට වෙනත් ශාක අමුද්‍රව්‍ය හා සත්ව පොහොර සමඟ කොළ පොහොර භාවිතය වැදගත් වේ. 

ග්ලිරිසීඩියා 

ශ්‍රී ලංකාවේ බහුලව භාවිත කරනු ලබන කොළ පොහොරයක්‌ ලෙස ග්ලිරිසීඩියා නැතහොත් ලාඩප්පා, මකුලන හෝ වැටහිර ලෙස විවිධ ප්‍රදේශවල හඳුන්වනු ලබන ශාක විශේෂය හැඳින්විය හැකිය. මෙහි උද්භිද විද්‍යාත්මක නාමය Ñග්ලිරිසීඩියා සෙපියුට්‌, වේ. මෙය ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවල සාර්ථකව වැවෙන සුලභ කොළ පොහොරකි. කෙසේ නමුත් අධික ශීත දේශගුණයක්‌ දක්‌නට ලැබෙන උඩරට තෙත් කලාපයේ මෙය සාර්ථකව වර්ධනය නොවේ. මෙම ශාක විශේෂය වාතයේ නයිටි්‍රජන් තිර කිරීමේ හැකියාවක්‌ ඇති රනිල කුලයට අයත් වේ. මෙහි ඇති විශේෂත්වය මෙම ශාකය වෙනත් බොහෝ වගා සඳහා ආධාරකයක්‌ ලෙස පවා භාවිත කිරීමය. ගම්මිරිස්‌ වගා කරනු ලබන ප්‍රදේශවල ගම්මිරිස්‌ වැල් යෑවීමට ග්ලිරිසීඩියා සාර්ථකව භාවිත කරනු ලබන ආධාරක ශාකයකි. එසේම තේ වගාවේ සෙවන ලබාදෙන ශාකයක්‌ ලෙසත් වියළි කලාපයේ බෝග වගාවේ අව් රශ්මිය අඩුකර ගැනීමටත් වවනු ලබන ශාකයක්‌ ලෙසත් මෙය හැඳින්විය හැකිය. මෙම ශාකයේ කොළ ඉතා ඉක්‌මණින් දිරාපත් වීමේ හැකියාවක්‌ ඇත. එයට හේතුව එහි අන්තර්ගත සැලකිය යුතු නයිට්‌්‍රජන් ප්‍රමාණයයි. මේ නිසා එහි කොළවල කාබන් හා නයිට්‌්‍රජන් අතර අනුපාතය 10 ක්‌ පමණ වන අතර එය සැලකිය යුතු ලෙස අඩු ප්‍රමාණයක්‌ බැවින් දිරාපත්වීම ඉක්‌මනින් සිදුවේ. එසේම මෙම ශාකයේ වැදගත්ම ලක්‌ෂණයක්‌ නම් ඉක්‌මනින් වැඩීමේ හැකියාවයි. මේ නිසා සුළු කාලසීමාවක දී සැලකිය යුතු කොළ ප්‍රමාණයක්‌ ලබාගත හැකිවේ. අතු ලපටි අවධියේ කපා කොළ පොහොර ලෙස භාවිත කිරීම වැදගත්ය. ග්ලිරිසීඩියා කොළවල නයිට්‌්‍රජන් 4.5% ක්‌ පොස්‌පරස්‌ 0.2% ක්‌ හා පොටෑසියම් 2.0% ක්‌ පමණ අන්තර්ගත වේ. මෙම ශාකයේ රිකිලි කපා ප්‍රයෝජනයට ගැනීම මගින් නැවත නැවත අතු වැවීමට සලස්‌වා නිසි අවස්‌ථාවේ දී ළපටි අවස්‌ථාවේ භාවිත කිරීම වඩාත් ප්‍රතිඵල දායකය. 

වල්සූරියකාන්ත 

වල්සූරියකාන්ත තිත්ත හෝ තන්තසූරිය වැනි දේශීය නම් වලින් හඳුන්වනු ලබන වැලත් කොළ පොහොරක්‌ ලෙස භාවික කරනු ලබන ශාකයකි. මෙහි උද්භිද විද්‍යාත්මක නාමය Ñමයිතෝනියා ඩයිමර්සිපෝලියා නම් වේ. මෙහි වැදගත් ලක්‌ෂණයක්‌ නම් ඉතා දුෂ්කර නිසරු පාංශු තත්ත්ව යටතේ පවා සාර්ථකව වැඩීමේ හැකියාවයි. බොහෝවිට මීටර් 1.5 ක්‌ 2.0 ක්‌ වැනි උසකට පදුරු ලෙස වැවෙන මෙම ශාකය මධ්‍යම කඳුකරයේ උඩරට අන්තර් - මධ්‍ය කලාපයේ සාර්ථකව වැවේ. මෙහි කඳ දැඩි බවකින් යුක්‌ත වුවද කොළ වටිනා පොහොරකි. මෙහි සැලකිය යුතු නයිට්‌්‍රජන් ප්‍රමාණයක්‌ අන්තර්ගතවන අතර එය 4.6% ක්‌ පමණ වේ. මෙහි කොළ මෘදු බවකින් යුක්‌ත වන අතර එහි කාබන් නයිට්‌්‍රජන් අතර අනුපාතය 9 ක්‌ පමණ වේ. වල් සූර්යකාන්ත කොළවල 0.4% ක්‌ පමණ පොස්‌පරස්‌ ප්‍රමාණයක්‌ අන්තර්ගත වන අතර 3.2% ක පමණ පොටෑසියම් ප්‍රමාණයක්‌ ද අන්තර්ගත වේ. කහ පැහැති මල් විශාල ප්‍රමාණයක්‌ දැකිය හැකි මෙම ශාකය මඟ දෙපස කඳුවැටිවල සුලභව දැකිය හැකි වේ. මෙම පඳුරු නැවත නැවත වැවීමෙන් වැඩි ගුණාත්මයෙන් යුක්‌ත කොළ පොහොර නිරතුරුව ලබාගැනීමට හැකිවේ. 

එරබඳු 

මෙම ශාකයේ කොළ ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවල ප්‍රචලිත කොළ පොහොරකි. මෙය බොහෝවිට වී වගාවේ දී කොළ පොහොරක්‌ ලෙස ගොවීන් භාවිත කරනු ලැබේ. පත්‍ර සැලකිය යුතු ලෙස මෘදු බවකින් යුක්‌ත වන අතර ඒවා තරමක්‌ විශාලය. තෙත් කලාපයේ සාර්ථකව වැවෙන අතර ලංකාවේ වෙනත් බොහෝ ප්‍රදේශවල සාර්ථකව වැවේ. ඖෂධීය ගුණයක්‌ ඇති එරබඳු දේශීය වෛµ ක්‍රමයේ ද සුලභව භාවිත කරන ශාකයකි. මෙහි කොළවල නයිට්‌්‍රජන් 5% ක්‌ පමණ ද පොස්‌පරස්‌ 0.3% ක්‌ ද පොටෑසියම් 2% ක්‌ පමණ ද අන්තර්ගත වන අතර කාබන් නයිට්‌්‍රජන් අතර අනුපාතය 8.5 ක්‌ වැනි අඩු මට්‌ටමක පැවතීම නිසා පහසුවෙන් දිරාපත්වීම සිදුවේ. අතු කපා දැමීමෙන් පසු සාර්ථක ලෙස නැවත නැවත අතු වැඩීම සිදුවන අතර මෙහි ළපටි මෙන්ම නොමේරූ කොළ ද පහසුවෙන් දිරාපත් වන නිසා කොළ පොහොර ලෙස භාවිත කළ හැකිය. මෙහි ඇති විශේෂත්වය නම් අත්තක්‌ කපාදැමූ පසුද එම කද කොටස පොළවට සම්බන්ධ වී නොතිබුණ ද ලියලා නැවත කොළ හට ගැනීමට ඇති හැකියාවයි. කප්පාදුවකින් පසු ඉතා ඉක්‌මනින් නැවත වැඩීමේ හැකියාවක්‌ ඇති බැවින් කොළ පොහොරක්‌ ලෙස භාවිත කිරීමේ දී එම ලක්‌ෂණය ඉතා වැදගත් වේ. 

කැප්පෙටියා 

මෙය උඩරට තෙත් කලාපයේ හැර ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවල බහුලව වැවෙන කොළ පොහොරකි. මෙහි විද්‍යාත්මක නාමය Ñක්‍රෝටන් ලේසෙµර්, නම් වේ. මෙය මීටර් 1.5 - 2 ක්‌ පමණ කුඩා පඳුරු ලෙස වැවෙන අතර පත්‍ර වැදගත් කොළ පොහොරකි. මෙය බොහෝ ප්‍රදේශවල කෙසෙල් වැනි පලතුරු ඉඳවීමට ද භාවිත කරනු ලැබේ. මෙය විශේෂයෙන්ම බුලත් සහ එළවළු භෝග සඳහා කොළ පොහොරක්‌ ලෙස ගොවීන් බහුලව භාවිත කරනු ලැබේ. මෙහි පත්‍රවල නයිට්‌්‍රජන් 3.5% ක්‌ පමණ ද පොස්‌පරස්‌ 0.2% ක්‌ හා පොටෑසියම් 1.5% ක්‌ පමණ ද අන්තර්ගත වන අතර කාබන් නයිට්‌්‍රජන් අතර අනුපාතය 12 ක්‌ පමණ වේ. මෙම ශාකයේ පත්‍ර හෝ අතු එයට යෙදීමෙන් පසේ උෂ්ණත්වය යම්තාක්‌ දුරට වැඩි කිරීමේ සුවිශේෂී හැකියාවක්‌ ඇත. එය බෝග වගාවනට මෙන්ම පාංශු ජීවීන්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වය සඳහා ද වැදගත් වේ. 

වතුපාලු 

මෙහි විද්‍යාත්මක නාමය Ñටිකානියා කොරඩාටා, නම් වේ. මෙය වතුවල බහුලව වැවෙන වැල් ශාකයක්‌ වන අතර කඳේ ලපටි කොටස්‌ හා පත්‍ර ඉතා ඉක්‌මණින් වර්ධනය වේ. පඳුරු ලෙස වර්ධනය වන මෙම ශාකයේ පත්‍රවල නයිට්‌්‍රජන් 4.3 ක්‌ ද පොස්‌පරස්‌ 0.1% ක්‌ පමණ ද පොටෑසියම් 2.6% ක්‌ පමණ ද අන්තර්ගත වන අතර එහි කාබන් නයිට්‌්‍රජන් අතර අනුපාතය 9 ක්‌ පමණ වේ. මෙය බහුලව පහතරට තෙත් කලාපයේ එළවළු බෝග ආශ්‍රිතව භාවිත කරනු ලැබේ. 

එසේම වෙනත් බොහෝ ශාකවල කොළ වර්ග ද පොහොර ලෙස භාවිත කිරීමට හැකිවේ. මීට අමතරව කුඹුරුවල වී වගාවට පසු සන්හෙට්‌ වැනි කොළ පොහොර වර්ග වගාකර එයට ඒවා යටවනසේ පස පෙරලීමෙන් පසට කාබනික ද්‍රව්‍ය එක්‌වීම ද සිදු වේ. මේ නිසා කොළ පොහොර වර්ග වසුනක්‌ ලෙස යෙදීම කොම්පෝස්‌ට්‌ නිෂ්පාදනයට භාවිත කිරීම මෙන්ම පසට කලවම් කිරීම වැනි විවිධ ක්‍රියා බෝග වගා සඳහා භාවිත කළහැකි වේ. 

කොළ පොහොර යෙදීමේ දී සැලකිය යුතු කරුණු 

කොළ පොහොර මගින් ප්‍රධාන වශයෙන් සැපයෙන පෝෂ්‍ය පදාර්ථය නයිට්‌්‍රජන් වන අතර එහි පොස්‌පරස්‌ ඉතා සුළු ප්‍රමාණයක්‌ පමණක්‌ අන්තර්ගත වේ. මේ නිසා කොළ පොහොර භාවිත කළ ද බෝගයකට අවශ්‍ය පොස්‌පරස්‌ නිසි පරිදි පසට යෙදීමෙන් සාර්ථක අස්‌වැන්නක්‌ ලබා ගැනීමට හැකි වේ. කොළ පොහොර යෙදීමේ දී ඒවා පසට නිසි පරිදි කළවම් කිරීමෙන් එහි අන්තර්ගත නයිට්‌්‍රජන් විනාශවීම බොහෝදුරට අවම කළ හැකිය. එසේම කොළ පොහොර හා සසඳා බැලීමේ දී ඒවා දිරාපත්වී නැති නිසා යෙදූ විගස බෝග සඳහා ප්‍රයෝජන ගැනීමට නොහැකි වේ. මේ නිසා බෝගයක්‌ වගා කිරීමට සති 2, 3 කට පෙර පසට යෙදීමෙන් විශේෂයෙන් වී වගාව වැනි වගාවන් සඳහා එය ප්‍රයෝජනවත් වේ. එහිදී බලාපොරොත්තු වන්නේ යෙදූ කොළ පොහොර මගින් වගා කරනු ලබන බෝගයට උපරිම ප්‍රයෝජනයක්‌ ලබා ගැනීමට සැලැස්‌වීමයි. 

සමහර ශාකවල කොළ පහසුවෙන් දිරාපත් නොවේ. එවැනි අවස්‌ථාවකදී එවැනි කොළ පොහොර වර්ග භාවිත කිරීමේ දී බෝගය වගා කිරීමට පෙර ඒවා පසට යෙදිය යුතු වේ. එසේ නැතහොත් ඒවා යම්තාක්‌ දුරට දිරාපත් කිරීමෙන් හෝ භාවිත කර කොම්පෝස්‌ට්‌ නිෂ්පාදනය කිරීමෙන් පසු ද පසට යෙදිය හැකි වේ. කෙසේ නමුත් එවැනි කොළ වියළි කලාපයේ හෝ වෙනත් ප්‍රදේශවල වියළි කාලගුණයක දී වසුනක්‌ ලෙස භාවිත කිරීමට ද හැකි වේ. කොළ පොහොරවල ඇති තවත් ප්‍රධාන ගැටලූවක්‌ නම් විශාල ප්‍රමාණ සපයා ගැනීමට ඇති අපහසුව මෙන්ම සපයා ගැනීමට සැලකිය යුතු කම්කරු ශ්‍රමයක්‌ වැයවීමයි. මේ නිසා විශාල ලෙස පවත්වාගෙන යනු ලබන වාණිජ කෘෂිකර්මයේ සාර්ථකව භාවිත කිරීම යම් යම් අපහසුතා තිබුණ ද තම ගෙවත්තේ හා කුඩා පරිමාණයේ බෝග වගාවන් සඳහා කොළ පොහොර භාවිත කිරීමේ අපහසුවක්‌ නොමැත. තම වැටවල්වලට වෙනත් ප්‍රයෝජනයට නොගන්නා ස්‌ථානවල කොළ පොහොර වර්ග වගා ඇති කිරීමෙන් මෙය සාර්ථක කර ගත හැකි වේ. එවැනි කොළ වර්ග භාවිත කිරීමෙන් පසේ සාරවත් බව මෙන්ම වගා අස්‌වැන්න වැඩි කර ගැනීමට හැකි සාර්ථක ක්‍රමයකි. රසායනික පොහොර භාවිත කිරීම හේතුවෙන් වර්තමානයේ සිදුවී ඇති වියසනය සුළුපටු නොවේ. එබැවින් රසායනික පොහොර භාවිතය ක්‍රම ක්‍රමයෙන් අඩුකිරීම කාලෝචිත බැවින් කොළ පොහොර (කාබනික පොහොර) භාවිතයට ගොවීන් නැඹුරු කරවීම මෙම ලිපියේ මූලික අරමුණ වේ. 

සරත් විජය ගුණවර්ධන (පොතපත අසුරෙනි.)
http://www.divaina.com/2014/11/25/feature02.html